Leczenie nadciśnienia często oparte jest na zmianie stylu życia oraz leczeniu farmakologicznym, które nie zawsze jest efektywne lub możliwe. Klasyczne już badania wskazywały, że techniki relaksacji mogą być efektywnym wsparciem w regulacji ciśnienia tętniczego krwi zarówno u osób przyjmujących leki jak i nieprzyjmujacych.
W jednym z nich uczestniczyło 14 pacjentów o podwyższonym ciśnieniu tętniczym (średnio 145,6 mm.Hg ciśnienia skurczowego oraz 91,9 mm.Hg ciśnienia rozkurczowego), którzy na stałe przyjmowali środki farmakologiczne na nadciśnienie. Podczas kontrolnego okresu bez praktykowania relaksacji (prawie 6 tyg), nie zobserwowano istotnych zmian ciśnienia tętniczego. Podczas 20 tygodni praktykowania relaksacji (dwa razy dziennie przez 20 min) zobserwowano istotne zmiany ciśnienia u uczestników: średnio 135 mm.Hg ciśnienia skurczowego oraz 87 mm.Hg ciśnienia rozkurczowego.
W innym badaniu weryfikowany był długofalowy wpływ technik relaksacyjnych na ciśnienie tętnicze oraz poziom lęku. Badanych było 18 mężczyzn z umiarkowanym nadciśnieniem. Każdy z nich na stałe stosował leki na nadciśnienie od 2 do 4 lat przed badaniem, a następnie zaprzestał ich stosowania ze względu na nieskuteczność lub nadmierne skutki uboczne. Przez rok połowa uczestników starała się wykonywać trening relaksacji przez minimum 20 min dziennie przed posiłkami. Trening doprowadził zarówno do obniżenia ciśnienia krwi jak i poziomu lęku w grupie eksperymentalnej. Znacząco obniżone ciśnienie u grupy praktykującej zaobserwowano już w pierwszym pomiarze po miesiącu praktyki. Istotne różnice były wydoczne we wszystkich pomiarach na przestrzeni roku. Średnia redukacja ciśnienia na przestrzeni roku wynosiła 12 mm.Hg ciśnienia skurczowego oraz 9 mm.Hg ciśnienia rozkurczowego.
Wyniki badania opublikowanego w 2018 roku przez Bhasin i współpracowników wskazują na to, że częściową przyczyną skuteczności technik relaksacji w obniżaniu ciśnienia jest zmiana ekspresji genów związanych z procesami zaplanymi i funkcjami immunologicznymi.
Źródła:
Benson, H., Rosner, B. A., Marzetta, B. R., Klemchuk, H. M. (1974). Decreased blood-pressure in pharmacologically treated hypertensive patients who regularly elicited the relaxation response. Lancet, 23, 1(7852), 289-291.
Bali, L. R. (1979). Long-Term Effect of Relaxation on Blood Pressure and Anxiety Levels of Essential Hypertensive Males: A Controlled Study. Psychosomatic Medicine 41(8), 637-646.
Bhasin, M. K., Denninger, J. W., Huffman, J. C., Joseph, M. G., Niles, H., Chad-Friedman, E., Goldman, R., Buczynski-Kelley, B.,Mahoney, B. A., Fricchione, G. L., Dusek, J. A., Benson, H., Zusman, R. M., Libermann, T. A. (2018). Specific Transcriptome Changes Associated with Blood Pressure Reduction in Hypertensive Patients After Relaxation Response Training. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 24(5), 486-504.
135 mm.Hg ciśnienia skurczowego oraz 87 mm.Hg ciśnienia rozkurczowego.
