To ćwiczenie pozwala nam wytyczyć obszary, do których zoptymalizowania dążymy. Chcemy z jego pomocą określić poziom zbalansowania poszczególnych dziedzin naszego życia oraz priorytety na najbliższy rok. Praca intelektualna i emocjonalna, jaką wkłada się w to ćwiczenie, pomaga zorientować się, które z wybranych sfer naszego życia nas ograniczają lub nie sprzyjają naszemu zdrowiu psychicznemu i fizycznemu. Zdefiniowanie tych obszarów w szerszej perspektywie jest pomocne w odpowiednim ukierunkowaniu własnej energii. Może też nam pomóc we wprowadzeniu zmian oraz unikaniu błędów wynikających z niekorzystnych nawyków lub bezrefleksyjnego działania w odpowiedzi na bieżącą sytuację, np. trudny okres w pracy.

Jakie są kolejne kroki?

1. Ściągnij i wydrukuj szablon: link

2. Wybierz cztery główne obszary, na których chcesz się skupić. Możesz skorzystać z moich propozycji lub wybrać własne:                                                                           
Aktywność fizyczna
Ja
Misja
Odżywianie
Odpoczynek
Pieniądze
Praca
Relacje
Rozwój / kompetencje
Sen
Zdrowie

3. Pomyśl, co dla ciebie oznacza każda z wybranych czterech kategorii. Dla jednej osoby odpoczynek może polegać na spędzaniu większej ilości czasu na nicnierobieniu. Dla kogoś innego będzie to wykonywanie zadań związanych z realizacją pasji.

4. Zapisz nazwę każdej z kategorii na brzegu koła (przy określonej ćwiartce).

5. Zdefiniuj trzy podkategorie (obszary) dla każdej z czterech ćwiartek, np. w kategorii sen mogą znaleźć się obszary: wczesne kładzenie się spać, poprawa jakości snu, łagodne wybudzanie się (na tym etapie możesz – ale nie musisz – być precyzyjny/-a). Sugeruję taką liczbę, ponieważ z mojego doświadczenia wynika, że trzy to optymalna i zarządzalna liczba (ale możesz zdefiniować mniej lub więcej).

6. Zrób kropkę w każdej subkategorii – będzie ona odzwierciedlać miejsce, w którym aktualnie się znajdujesz. Położenie bliżej środka oznacza, że prawdopodobnie w najbliższych miesiącach potrzebujesz skupić się na danym obszarze bardziej. Postaraj się przyjąć łagodną, współczującą postawę. Wykonując to ćwiczenie, często ukierunkowujemy swoją uwagę na obszary wymagająca rozwoju. W efekcie cały proces może pogorszyć twój nastrój. W tym przypadku postaraj się nie obawiać pojawiającego się dyskomfortu. Przypomnij sobie o nadrzędnym celu, dla którego wykonujesz koło życia. Jeśli emocje będą zbyt intensywne, pamiętaj, że w każdym momencie możesz zrobić przerwę. Zrezygnuj z ćwiczenia lub wymień którąś z kategorii lub subkategorii na taką, którą ocenisz lepiej. W ten sposób zwiększysz poczucie dostępności zasobów. W psychologii zasobami nazywamy wszystko to, co może zostać wykorzystane przez człowieka do zaspokajania potrzeb lub realizacji celów.

7. Po dokonaniu oceny połącz poszczególne punkty:

8. Teraz odpowiedz na kilka pytań pomocniczych:

• Jakie są twoje trzy najsłabsze i najmocniejsze obszary?
• Wskaż obszar, którego wzmocnienie wpłynęłoby także na inne obszary? Np. Częstsza aktywność fizyczna może poprawić efektywność w pracy i motywację do nawiązywania nowych relacji w życiu prywatnym. ___________________________________
• Wzmocnienie, którego z obszarów wzbudza w tobie największą ekscytację? ____________________________________
• Czy jest obszar, który chcesz potraktować jako motyw przewodni na najbliższe miesiące?

12. Możesz zdefiniować teraz cele, do których chcesz dążyć, aby wzmocnić jeden z obszarów wymienionych w punkcie 2 (lub ustalić je dla wszystkich obszarów).

13. Jeśli ktoś z twoich bliskich również wykona to ćwiczenie, dobrą praktyką jest co jakiś czas (np. co kwartał) spotkać się, by porozmawiać o swoich postępach. Możecie skorzystać z następujących pytań:

• W którym obszarze wystąpiły trudność i jakie one były?
• Jak mogę sobie z nimi poradzić w przyszłości?
• Kiedy i gdzie nadarzy się okazja, aby uniknąć pojawienia się trudności?
• Kiedy i gdzie nadarzy się okazja, żeby zachować się zgodnie z moimi celami i jakie będą to działania?

* Pamiętaj! Pojawiające się trudności i porażki w realizacji celów są naturalnym elementem procesu. Pomocne jest wyciąganie z nich wniosków i traktowanie ich jako elementu doświadczenia i osobistego zasobu.

Jeśli ktoś z Was chce poczytać o opartych na dowodach metody realizacji celów / zmiany zachowań, polecam Wam poniższe pozycje:

Oettingen, G. (2018). WOOP. Skuteczna metoda osiągania celów. Gdańsk: GWP.

Jarczewska-Gerc, E. (2015). Rola wyobrażeń w osiąganiu celów. Warszawa: Difin.

McGonigal, K. (2014). Siła woli. Wykorzystaj samokontrolę i osiągaj więcej! Gliwice: HELION.

Cuddy, A. (2016). Wstań! Skuteczny sposób, by zyskać pewność siebie i stawić czoło wyzwaniom. Warszawa: Znak literanova.