Określenie “toksyczni ludzie” pojawia się głównie w języku potocznym jednak czasem wykorzystują je również osoby związane z psychologią, ochroną zdrowia oraz media.
Z marketingowego punktu widzenia jest oczywiście bardzo dobre, ponieważ uprasza świat (z innymi coś jest nie tak, są problemem przed którym trzeba się chronić) oraz daje proste rozwiązanie: skoro ktoś jest jednoznacznie nie w porządku to możesz go zdewaluować, postawić granice, a jeśli to możliwe, także usunąć ze swojego życia.
Etyczne będzie jednak nie posługiwanie się tym zwrotem, ponieważ:
– Takie etykietyzowanie dehumanizuje i nadmiernie upraszcza złożoność ludzkich zachowań. Ludzie są wielowymiarowi, a zredukowanie ich do jednej negatywnej etykiety długofalowo szkodzi wszystkim i jest błędem w rozumowaniu.
– Posługiwanie się etykietami tego rodzaju daje poczucie zwolnienia z odpowiedzialności za naszą rolę w konflikcie.
– Nasze zachowania dzieją się w jakimś kontekście. Używanie takiego zwrotu daje poczucie zwolnienia nas z wysiłku zrozumienia kontekstu czyjegoś funkcjonowania. Bez takiego wysiłku trudno o komunikację opartą na szacunku.
– Taki zwrot stygmatyzuje i buduje negatywny stosunek do problemów związanych ze zdrowiem psychicznym. Ludzie z trudnościami w budowaniu relacji i komunikacji otrzymując taką etykietę będą mieli trudność w doświadczaniu współczucia ze strony otoczenia.
– Takie określenia są tak ogólne, że tak na prawdę nic nie znaczą, prowadzą do lekceważącej postawy. Utrudniają dialog i poszukiwanie wspólnej płaszczyzny.
– Używanie etykiety „toksyczni” sugeruje, że jednostki nie mogą się zmienić i jest wyrazem tzw. fixed mindset. W nauce udowodniono, że taki mindset ma długofalowe negatywne konsekwencje. Bardziej konstruktywnym podejściem jest wspieranie nastawienia na rozwój (growth mindset), uznając, że ludzie mogą ewoluować i rozwijać się. Wartościową książką opisującą badania dotyczące Mindsetu jest “Nowa Psychologia Sukcesu” autorstwa dr Carol Dweck.
Wpis jest elementem promocji mojego e-booka: „KOMUNIKACJA W PRAKTYCE. 1000 pytań na każdą okazję, czyli jak lepiej się poznać i poczuć się dobrze w swoim towarzystwie”. Znajdują się w nim pytania sprzyjające poznawaniu innych i zwiększaniu bliskości.
